เมื่อต้องใส่ฟันทดแทนฟันที่สูญเสียไป ทันตแพทย์มักแนะนำให้ใช้สะพานฟันหรือรากฟันเทียมเพื่อทดแทน สะพานฟันจะทดแทนฟันที่สูญเสียไปโดยเชื่อมต่อกับครอบฟันสองซี่ที่อยู่ข้างเคียง ขณะที่รากฟันเทียมจะยึดเข้ากับกระดูกของขากรรไกรของผู้ป่วยโดยตรง การใส่สะพานฟันและรากฟันเทียมมีข้อดีข้อเสียต่างกัน ซึ่งต้องได้รับการประเมินในผู้ป่วยเป็นรายๆไป

ทั้งสะพานฟันและรากฟันเทียมจำเป็นต้องได้รับการดูแลหลังการรักษาและดูแลรักษาความสะอาดช่องปากในระดับที่ดี ซึ่งรวมถึงการแปรงฟันวันละสองครั้งและหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และการรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลสูง สะพานฟันอาจมีปัญหาการใช้ไหมขัดฟันที่ยากขึ้นเพราะต้องใช้ไหมชนิดพิเศษส่วนรากฟันเทียมจะไม่มีปัญหานี้ ทั้งนี้ทั้งนั้น ผู้ป่วยที่ไม่รักษาสุขอนามัยในช่องปากและมีการดูแลหลังการรักษาที่เหมาะสมอาจต้องเผชิญกับการติดเชื้อบริเวณรอบ ๆ รากฟันเทียมได้

เนื่องจากรากฟันเทียมยึดติดกับกระดูกขากรรไกรอย่างแน่นหนา จึงสามารถทนต่อแรงบดเคี้ยวได้เหมือนฟันธรรมชาติและคาดว่าจะคงอยู่ไปตลอดชีวิต ในทางกลับกันสะพานฟันจะสร้างความตึงเครียดให้กับโครงสร้างโดยรอบเนื่องจากไม่ได้ฝังรากลงในกระดูกขากรรไกร นอกจากนี้สะพานฟันอาจอ่อนแอลงไปตลอดชีวิตและจำเป็นต้องได้รับการรักษาทางทันตกรรมเพิ่มเติมเพื่อฟื้นฟู

ในขณะที่ทั้งสะพานฟันและรากฟันเทียมอาจมองไม่เห็นในช่องปากมากนักและสามารถฟื้นฟูรอยยิ้มอย่างเป็นธรรมชาติ แต่โดยรวมแล้วรากฟันเทียมจะสังเกตุเห็นได้น้อยกว่า เนื่องจากสะพานฟันไม่ได้ฝังอยู่ใต้เหงือกและอาจมองเห็นได้คล้ายๆ วางอยู่บนเหงือก ดูไม่เป็นธรรมชาติ

ในผู้ป่วยที่มีงบประมาณจำกัด สะพานฟันเป็นทางออกที่ถูกกว่า นอกจากนี้สะพานฟันยังสามารถบูรณะฟันหลายๆซี่ได้พร้อมกัน และยังง่ายกว่าและพบทันตแพทย์น้อยกว่า ในทางกลับกันรากฟันเทียมอาจใช้เวลานานกว่ามากในการรักษาให้เสร็จสมบูรณ์ นอกจากนี้ หากต้องการใส่ฟันหลายๆ ซี่ ค่าใช้จ่ายในการทำรากฟันเทียมจะเพิ่มขึ้นอย่างมากด้วย

สะพานฟันมีระยะเวลาการรักษาที่เร็วกว่ามาก โดยปกติจะใช้เวลาระหว่างหนึ่งถึงสามสัปดาห์และอาจไปพบทันตแพทย์เพียงสองครั้ง ในทางกลับกันรากฟันเทียมใช้เวลาในการรักษาที่นานกว่ามากระหว่างสามถึงหกเดือน เนื่องจากต้องมีการสร้างกระดูกใหม่รอบๆ รากฟันเทียมเพื่อให้สามารถทำงานได้เต็มที่ อย่างไรก็ตาม รากฟันเทียมอาจมีอายุการใช้งานตลอดชีวิตและไม่จำเป็นต้องเข้ารับการตรวจเพิ่มเติมอีกหากไม่มีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้น

แม้ว่าสะพานฟันจะมีระยะเวลาในการรักษาที่เร็วกว่า แต่ในระยะยาวรากฟันเทียมก็มีประโยชน์เหนือกว่าหลายประการ เช่น การช่วยคงสภาพเหงือกและโครงสร้างกระดูกของขากรรไกรรอบๆรากฟันเทียม ปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นในระยะยาวจากการใส่สะพานฟัน คือ การสูญเสียกระดูก เช่น มีการหดตัวของกระดูกขากรรไกร ซึ่งเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้

ที่มา: https://www.dentalcareplus.org.uk/